Το οκταπλό μονοπάτι
Το οκταπλό μονοπάτι
Η πρώτη απόπειρα συστηματοποίησης της επιστήμης της yoga έγινε τον 2ο αιώνα πΧ από τον Patanjali (Πατάντζαλι), ο οποίος με τις 196 σούτρες του προσπάθησε να φωτίσει το μονοπάτι της raja yoga. Σύμφωνα με τον Patanjali για να ξεπεράσει ένας άνθρωπος τη βασική άγνοια, maya (μάγυα) που του καλύπτει την αλήθεια αρκεί να ασκεί δύο βασικές στάσεις του νου, αποταύτιση vairagya (βάιράγκυα) και διάκριση μεταξύ του τι είναι αληθινό και τι όχι, viveka (βιβέκα). Επειδή αυτό είναι δύσκολο για έναν ανεκπαίδευτο νου ο Patanjali συνιστά την εξάσκηση της raja yoga.
yoga – πειθαρχία
Η συστηματική εφαρμογή των πειθαρχιών της raja yoga οδηγεί τον άνθρωπο στην φώτιση, δηλ. την γνώση του πραγματικού εαυτού. Τα πέντε πρώτα βήματα θεωρούνται εξωτερικά και τα τρία τελευταία εσωτερικά.
Πρώτο βήμα, yamas (γιάμας=έλεγχος συμπεριφοράς),
ahimsa (αχίμσα=μη βία)
satya (σάτυα=φιλαλήθεια)
asteya (αστέγυα=μη κλοπή)
brahmacharya (μπραχματσάρυα=εγκράτεια)
aparigraha (απαριγκράχα=ολιγάρκεια)
Δεύτερο βήμα, niyamas (νιγυάμας=κανόνες πειθαρχίας),
soutsa (σάουτσα=καθαριότητα)
santosha (σαντόσα=ικανοποίηση)
tapas (τάπας=αυτοπειθαρχεία)
svadyaya (σβαντυάγια=αυτοπαρατήρηση και μελέτη πνευματικών κειμένων)
ishvarapranidhana (ίσβαρα πραντιντάνα=παράδοση στον Θεό)
Τρίτο βήμα, asana, ακίνητες σωματικές στάσεις, ασκήσεις που γίνονται με αυτοσυγκέντρωση ώστε να ξεπεράσουμε τελικά την ταύτιση με το σώμα.
Τέταρτο βήμα, pranayama, έλεγχος της πράνα, που το πετυχαίνουμε με τον έλεγχο της αναπνοής.
Πέμπτο βήμα, pratyahara, αποτράβηγμα του νου προς τα μέσα, αυτό το πετυχαίνουμε με την nidra yoga.
Έκτο βήμα, dharana, συγκέντρωση του νου σε ένα σημείο και αραίωση των σκέψεων.
Έβδομο βήμα,dhyana, αβίαστη συγκέντρωση της προσοχής, που λέγεται διαλογισμός και πλήρης κατάπαυση σκέψεων.
Όγδοο βήμα και τελικός σκοπός μαζί, samadhi, ένωση με το αντικείμενο του διαλογισμού, απόλυτη γνώση, φώτιση, ένωση με το όλον, βίωση του υπέρ συνειδητού.
Κάθε μάθημα λοιπόν για να είναι yoga πρέπει να περιλαμβάνει όλα αυτά τα βήματα. Ο δάσκαλος καθοδηγεί τον μαθητή να κατανοήσει αυτές τις αρχές βιωματικά μέσα από την πρακτική εξάσκηση στις asana, στην pranayama και στον διαλογισμό.